Żydzi i kino
ŻYDZI I KINO
V Przegląd Filmów o Tematyce Żydowskiej
w Poznaniu, 27.08–12.09.2021,
Pawilon, Atelier Wimar Stowarzyszenie
Łazęga Poznańska i Dom Bretanii
Książki · Wydarzenia · Ludzie
Na największej z dotychczasowych edycji organizowanego
przez Stowarzyszenie Miasteczko
Poznań przeglądu w ciągu dziesięciu dni zostało
zaprezentowanych dwanaście filmów pełnoi
średniometrażowych oraz trzynaście krótkich
metraży, z których część po raz pierwszy można
było zobaczyć w Polsce, a większość po raz pierwszy
w Poznaniu. W tym roku tematem wiodącym
był film eksperymentalny. W ramach retrospektywy
włoskiej artystki audiowizualnej Micol Roubini
zaprezentowano cztery filmy krótkie, które zrealizowała
w duecie z Lorenzo Casalim. W programie
znalazła się ekologiczna medytacja o lasach
Finlandii L’oro Verde, dedykowany krajobrazowi
Alp włoskich Woodland Atlas, postapokaliptyczny
nokturn o szczątkach po EXPO 2015 Outer
dark # 430.670 Mhz oraz wzruszająca Watna. Ten
ostatni film opowiada o sunącej po niemieckich
rzekach barce, której kapitanami są dwaj bracia van
Laak. Sześćdziesięcioparoletni Holendrzy dzielą
się pięknem i udręką z życia i pracy w bezustannej
podróży. Obok tych czterech wideo zobaczyliśmy
pełnometrażowy debiut Roubini Droga w góry. To
poruszający dokument o traumatycznej wojennej
przeszłości jej dziadka Samuela Tagera. Artystka
odwiedziła z nim nie tylko Poznań, ale i Konin,
gdzie 26 sierpnia pokazała go w Miejskiej Bibliotece
Publicznej im. Zofii Urbanowskiej.
Innym z tegorocznych odkryć przeglądu była
twórczość węgierskiego reżysera Andrása Szirtesa.
Obok lirycznych Ptaków i kontrowersyjnej
Grawitacji (zainspirowanej Grawitacją i łaską
Simone Weil) została pokazana Pamięć kacetu,
w której artysta odwołuje się do Pracowni doktora
Mengele, obozowych wspomnień lekarza
Miklósa Nyiszliego.
W programie znalazły się dwie duże sekcje
tematyczne. Wśród tytułów sekcji „Żydowskie
matki” został pokazany film 3D Widmo pamięci.
Opowieść mamy Claudii Kunin. Z kolei w ramach
sekcji „Konflikt izraelsko-palestyński” w rocznicę
masakry w Monachium został wyświetlony dokument
Joanny Helander i Bo Perssona Wieczorem
patrzą na księżyc – o terroryzmie i antysemityzmie.
W sekcji „Dźwięki muzyki” zaprezentowano
dwa dokumenty. Pełen paradoksów film Hilana
Warshawa Żydzi Wagera opowiada o żydowskich
przyjaciołach wielkiego kompozytora i jeszcze
większego antysemity. Z kolei Samuel Elfert w Zubin
Mehta i IPO opowiada o historii Izraelskiej
Orkiestry Filharmonicznej, symbolu państwa
i odrodzenia żydowskiego życia kulturalnego
po Shoah.
Współczesne kino izraelskie reprezentowały
na przeglądzie dwa dramaty o życiu codziennym.
W Bogu fortepianu miłość macierzyńska została
skonfrontowana z toksycznymi aspiracjami rodziny
wielkich muzyków, a w Viviane chce się rozwieść
konfrontacja między małżonkami odbywała
się na sali sądu rabinicznego w czasie trwając