Sex. Judische Positionen
NOWA WYSTAWA W MUZEUM
ŻYDOWSKIM W BERLINIE
Tytuł ekspozycji w języku niemieckim i angielskim jest dwuznaczny i trochę prowokacyjny,
bo Positionen, positions może oznaczać zarówno pozycje (w domyśle: seksualne),
jak i postawy, stanowiska, twierdzenia. Trudno oddać tę przewrotność w języku
polskim. Być może jest to podpowiedź, czego można się spodziewać po nowej wystawie
tematycznej w Muzeum Żydowskim w Berlinie pod dyrekcją Hetty Berg, która odważnie
przełamuje dotychczasową linię programową tej instytucji.
Sex. Jüdische Positionen odnosi się do różnego postrzegania seksualności w judaizmie.
Modernistyczna i współczesna sztuka, tradycyjne artefakty, film i nowe media ilustrują
zakres żydowskich stanowisk, które przez stulecia były obiektem sporów w literaturze
rabinicznej. Począwszy od centralnej roli małżeństwa i prokreacji, przez pożądanie, różne
tabu, podważanie norm społecznych, po erotyzm związany z duchowością, wystawa
prezentuje całe spektrum podejść i pokazuje, że te wywodzące się z tradycji debaty są
wciąż istotne względem obecnych postaw żydowskich na temat seksualności.
Dzięki obiektom z okresu dwóch tysięcy lat (pochodzących z kolekcji muzeum, a także
wypożyczonych z publicznych i prywatnych kolekcji w Europie, Izraelu i Ameryce
Północnej) ekspozycja ma stanowić prezentację sporów o seksualność i pytań, które
w judaizmie przez wiele stuleci stawały się obiektem dyskusji. Jaka jest seksualność
w żydowskim życiu i żydowskiej myśli? Na jakie kwestie można natrafić w tradycyjnych
tekstach i współczesnych artykułach? Jakie są postawy wobec społeczności LGBTQ+?
W jaki sposób życie ortodoksyjnych kobiet i mężczyzn różni się względem ich liberalnych
Żydów, jeśli chodzi o seks?
„Seksualność jest uniwersalnym tematem, a my rzucamy światło na jej kluczowe
znaczenie w judaizmie. Chcemy zaprezentować zróżnicowanie możliwych punktów
odniesienia – dla wielu pokoleń, a także niezależnie od jednostkowych doświadczeń
życiowych i pochodzenia. Zwiedzający nie znajdą jednak spójnego obrazu seksualności
w judaizmie. Wystawa odsłania wielość stanowisk względem tej kwestii. Poprzez takie
podejście Muzeum Żydowskie w Berlinie podważa powszechne stereotypy o życiu żydowskim”
– mówi Hetty Berg. (...)
