Marek S. Bochniarz

Drogi Maksie...

Meine Lieber mann. Eine Homage

Alte Nationalgalerie Berlin, 20.07–13.11.2022

Hugo Marcus przyszedł na świat w 1880 roku w Poznaniu, w rodzinie
żydowskiego przemysłowca Josepha Marcusa i jego żony Cäcillie
(z domu Hepner)1, który – podobnie jak dziadek – zajmował się obróbką
drewna. W 1898 roku ukończył humanistyczne Friedrich Wilhelms-
-Gymnasium w rodzinnym mieście2. Został wysłany do Berlina, aby
zdobyć edukację wyższą. Był to typowy kierunek migracji dla młodzieży
wywodzącej się ze zgermanizowanej żydowskiej burżuazji z prowincjonalnego
Poznania. Młodzieniec marzył o tym, aby w Niemczech oddać
się zupełnie miłości do filozofii i poezji. Cel jego rodziców był jednak
zgoła inny. Syn miał ich wesprzeć we wspinaczce po drabinie społecznej.

Inicjator projektu i fotograf, Frédéric Brenner, chciał wyjść poza kanon zdjęć typowych dla tego regionu, znanych z przewodników i mediów skupionych na wydarzeniach politycznych. Jego buntownicza idea zainteresowała wielu uznanych artystów. Poza pomysłodawcą w projekcie udział wzięli: Wendy Ewald, Martin Kollár, Josef Koudelka, Jungjin Lee, Gilles Peress, Fazal Sheikh, Stephen Shore, Rosalind Fox Solomon, Thomas Struth, Jeff Wall i Nick Waplington. Wszyscy pochodzili spoza Izraela i Zachodniego Brzegu. Nad projektem pracowali w latach 2009–2012. Wybierając fotografowane motywy i tematy, każdy z nich mógł snuć opowieść z własnej, indywidualnej perspektywy.

Małgorzata Grzywacz

Małgorzata Grzywacz

Wokół myśli Leo Baecka

Cud przeżycia

Zbliżając się do 60. rocznicy śmierci wybitnego Wielkopolanina, urodzonego 23 maja 1873 roku w Lesznie, przybliżmy wybrane aspekty jego życia, działalności i pisarskiego dorobku.

Spoglądając na życiorysy zasłużonych, staramy się odkryć przesłanie płynące z perspektywy spuścizny, jaką pozostawiają przyszłym pokoleniom. A jak mierzyć oddziaływanie wybitnych rabinów i rabinek (także!) ? – pewnie podobnie, tak jak innych nauczycieli życia duchowego, obecnych w każdej religii. Każdy z nas na swojej drodze spotka ich wielu, lecz do końca życia pamiętamy tylko tych najważniejszych.

Małgorzata Grzywacz

Małgorzata Grzywacz

Jak Regina Jonas zmieniała świat

W osiemdziesiątą rocznicę pierwszej ordynacji rabinackiej  kobiety[1]

Żydzi w czasie I wojny światowej. Kolekcja berlińska

Judith Kessler

Heini odnalazł rodzinę

Emilia Rydel

             Na początku XX wieku kobiety stopniowo zaczęły pozyskiwać akceptację w różnych dziedzinach sztuki artystycznej, która przez długi czas zdominowana była przez mężczyzn. Wówczas sztuki użytkowe, takie jak grafika, projektowanie tkanin, czy ceramika nie były jeszcze traktowane jako synonim sztuk pięknych.  Do dwudziestowiecznej historii sztuki dołączyła nowoczesna ceramika żydowska, łączaca proste, geometryczne formy z floralną lub abstrakcyjną ornamentyką. Historię kobiet, które współtworzyły ten rodzaj rzemiosła artystycznego opisuje nowa wystawa w Jüdisches Museum Berlin.